De familie Verveer

De schilders Salomon, Maurits en Elchanon Verveer waren de eerste zeer succesvolle Joodse kunstenaars in Nederland. Zelfs het Koninklijk Huis behoorde tot hun klantenkring.

Rond 1840 komt de Joodse familie Verveer aan de Dunne Bierkade wonen. De oudste broer Salomon Verveer (1813 – 1876) ging in de leer bij Bartholomeus van Hove. Hij schilderde stadsgezichten en strand- en duingezichten. Salomon werd één van de beroemdste schilders van de Romantiek. Vanaf de helft van de negentiende eeuw is hij degene De Amsterdamse en Haagse Joodse wijk schildert, een trendzetter voor dit thema binnen het genre stadsgezichten. Zo schildert hij de wijk rond de Nieuwe Kerk, waar zijn ouders vandaan kwamen en in de Venestraat een winkel in omslagdoeken hadden. Zijn familie ontworstelde zich uit deze armzalige Joodse wijk en ging daarna dus op de chique Dunne Bierkade wonen. Zijn belangrijkste leerling was Jan Weissenbruch.

Zijn broer Moses Leonardus Maurits Verveer (1817 -1903) was één van de eerste fotografen. Hij legde zich toe op het fotograferen van bekende personen, waaronder kunstenaars, politici maar ook leden van het Koninklijk Huis, de schrijfster Truitje Bosboom-Toussaint en de ontdekkingsreiziger Alexandrine Tinne. Hij maakte ook foto’s van het werk van kunstenaars. Ter ere van de tachtig jarige verjaardag van Schelfhout fotografeert hij de kunstenaars van Pulchri Studio.

Het is aannemelijk dat Vincent van Gogh (1853-1890) zijn werk in 1883 bij hem in een atelier in de stad heeft laten fotograferen.

De jongste broer, Elchanon Leonardus Verveer (1826-1900) was kunstschilder en graficus. Hij maakt meer dan 40 karikaturen van de kunstenaars van Pulchri Studio. Elchanon Verveer ontwikkelt het zogenaamde vissersgenre. De vissers en hun activiteiten vormen het onderwerp van zijn kunstwerken. De portretten die Elchanon Verveer maakt van Scheveningse vissers zijn ook net karikaturen (net als bij Van Gogh).

Informatie over de drie broers in de publicatie ‘De gebroeders Verveer, Haagse meesters van de Romantiek’ bij de tentoonstelling in het Joods Historisch Museum (ISBN 9789057306952) o.a. Christiaan Lucht en bijbehorend filmpje op Youtube.

Werk van Salomon Verveer bevindt zich onder andere in Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam, Rijksmuseum Twenthe en het Haags Historisch Museum. Werk van Maurits Verveer, onder meer in het Rijksmuseum in Amsterdam (o.a. foto’s van Bekroond ontwerp voor het Nationaal monument 1813-1863 in Den Haag) en in de Koninklijke verzamelingen in Den Haag. Van Elchanon Verveer zijn een aantal karikatuurportretten in de collectie van het Rijksmuseumin Amsterdam. Er zijn illustraties voor periodieken als de Kunstkronijk, boeken van Jacob van Lennep  (1802-1868) en gedichten van Johan Gram (1833-1913).