Objectnummer: JvG18

Nota bene: koppeling object aan immaterieel cultureel erfgoed: Oud Hollandse gebruiken en spreekwoorden en gezegden.

Objectnaam: een juk

Omschrijving: Een juk werd vroeger gebruikt om last te dragen. Een voorbeeld hiervan is het melkmeisje, een genrevoorstelling (afbeelding van een alledaagse voorstelling). Er zijn diverse spreekwoorden en gezegden waarin het juk voorkomt. Ook in de bijbel wordt het figuurlijk gebruikt:

Matteüs 11,28-30

In die tijd nam Jezus het woord en sprak: ‘Komt allen tot Mij die uitgeput zijt en onder lasten gebukt, en Ik zal u rust en verlichting schenken. Neemt mijn juk op uw schouders en leert van Mij: Ik ben zachtmoedig en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen, want mijn juk is zacht en mijn last is licht.’Matteüs 11,28-30

De spreekwoorden zijn:

  1. het juk afschudden/afwerpen (=zich vrijmaken)
  2. onder het Caudijnse juk moeten doorgaan (=vernederd worden)
  3. onder het juk brengen (=onderwerpen)
  4. onder het juk moeten doorgaan (=zich aan andermans macht moeten onderwerpen)
  5. onder het juk zuchten (=onderworpen zijn)
  6. zich onder het juk der dwingelandij krommen (=onderworpen zijn)